Bij welk effect geeft loopbaanoriëntatie voldoende arbeidsmarktbaten om rendabel te zijn?

Veel jongeren kiezen nog een mbo-opleiding met weinig arbeidsmarktperspectief. Loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB) in het vmbo kan ertoe bijdragen dat meer jongeren in het mbo een richting kiezen die beter aansluit op de arbeidsmarkt en hen daardoor meer kans op duurzame arbeidsinpassing en een hoger inkomen biedt. Vooral techniek en zorg zijn kansrijke richtingen. In Nederland is heel weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de arbeidsmarkteffecten van LOB en wat er is gedaan wijst niet eenduidig op effectiviteit van LOB.

Uit dit paper blijkt dat een geringe verschuiving in onderwijskeuzes ten gunste van techniek en zorg al voldoende baten oplevert om de kosten van LOB goed te maken klein is. Dit is zelfs zo als we een relatief korte horizon van 10 jaar hanteren. In internationaal onderzoek wordt overwegend gevonden dat LOB positieve effecten heeft op arbeidsmarktuitkomsten. Dit suggereert dat LOB daadwerkelijk kan leiden tot een betere aansluiting van LOB op de arbeidsmarkt.

Voor de LOB in Nederland is onze aanbeveling allereerst dat deze meer aandacht aan het arbeidsperspectief van opleidingen zou moeten besteden. Juist voor jongeren die na een vmbo-mbo-traject de arbeidsmarkt opgaan en daarop relatief kwetsbaar zijn is het van belang dat zij direct een baan kunnen vinden met een goed uitzicht op duurzame arbeidsinpassing. Een tweede aanbeveling is dat men in Nederland in navolging van het buitenland meer wetenschappelijk onderzoek gaat doen naar de arbeidsmarkteffecten van LOB. Daarvoor is nodig dat er in de onderwijssector meer draagvlak komt voor onderzoek dat gebruikmaakt van gerandomiseerde experimenten of alternatieven die de betrouwbaarheid daarvan benaderen.